Pod płomieniem świecy
(Sob a Chama da Candeia)
reż. André Gil Mata | Portugalia, Francja | 2023 | 112 min
występują: Eva Ras, Márcia Breia, Catarina Carvalho Gomes, Dinis Gomes, Luísa Guerra, Gina Macedo, Manuel Nabais, Olívia Silva, Gisela Matos, Raimundo Cosme, Catarina Lacerda, Pedro Bernardino, Marcos Cruz
Portugalska rodzina nie bierze jeńców. Oto nastrojowa opowieść o starym domu i kobietach, które spędziły w nim długie lata. André Gil Mata, uczeń Béli Tarra, próbuje rozwiązać rodzinną zagadkę w serii epizodów z życia swojej babki Alziry i jej służącej Beatriz.
André Gil Mata powraca do S. João da Madeira i w ziejącym pustką, zabytkowym rodzinnym domu realizuje pomysł sprzed lat – historię życia swojej babki Alziry, która była już bohaterką nakręconego tam filmu Cativeiro (2012). Tym razem w centrum opowieści reżyser umieszcza Alzirę (Eva Ras) i jej wieloletnią służącą Beatriz (Márcia Breia), dwie stare kobiety, które spędziły ze sobą całe swoje dorosłe życie, a teraz trwają w niezmąconej ciszy domostwa, pośród własnych myśli, wspomnień i niezamkniętych spraw.
Na akcję filmu składają się pochodzące z różnych okresów XX wieku, pozornie niepowiązane ze sobą sceny, bywa, że nierozdzielone w montażu ostrym cięciem. Rozwiązanie tej wizualnej i fabularnej zagadki należy do widzów – co połączyło kobiety, a co je podzieliło, i dlaczego ich relacja ma tak dramatyczny finał? Film-alegoria subtelnie uchyla kurtynę, pokazuje stosunki panujące wewnątrz portugalskiej rodziny, męską podmiotowość i kobiece oddanie, zamykając je w ściśle określonej symbolicznej przestrzeni domu. Tymczasem, gdy Alzira odważy się podjąć być może pierwszą w swoim życiu samodzielną decyzję, trafi do czyśćca.