XVII wiek przyniósł liczne zmiany w muzyce cerkiewnej, które wpłynęły na rozwój kultury religijnej na wschodzie Europy. W tym kontekście wyjątkowe miejsce zajmuje twórczość Mykoły Dyleckiego, wybitnego kompozytora ukraińskiego, który jako jeden z pierwszych twórców zyskał międzynarodową sławę. Jego kompozycje stanowią most między tradycyjną muzyką cerkiewną a wpływami zachodnioeuropejskimi, w szczególności polichóralnymi technikami kompozycji. Pod batutą Andrzeja Kosendiaka, wspaniałego dyrygenta i propagatora muzyki dawnej, Wrocław Baroque Ensemble zaprezentuje dwa wyjątkowe dzieła Dyleckiego: Liturgię Rekwialną oraz Kanon Zmartwychwstania.
Mykoła Dylecki urodził się w Kijowie i w młodości podróżował między Wilnem, gdzie studiował sztuki wyzwolone w Akademii Jezuickiej, a Warszawą, gdzie kształtował swoje muzyczne umiejętności. Dylecki, dobrze zaznajomiony z europejską muzyką renesansu i baroku, szczególnie twórczością Marcina Mielczewskiego i Jacka Różyckiego, stał się kluczową postacią w rozwoju muzyki cerkiewnej. Jego utwory, łączące zachodnie elementy z cerkiewnymi melodiami, zrewolucjonizowały muzykę liturgiczną prawosławia.
Jego Liturgia Rekwialna to jeden z najważniejszych zachowanych przykładów partesnego stylu, który dominował w XVII-wiecznej muzyce cerkiewnej. Powstała w Wilnie około 1674 roku i dedykowana była metropolicie Gabrielowi Kolendzie, stanowiąc wyraz głębokiej wiary i duchowości. W tej kompozycji Dylecki wykorzystuje polifonię, tworząc bogate, wielowarstwowe struktury dźwiękowe, które wywołują silne emocje i głęboko poruszają słuchacza. Jest to muzyka pełna symboliki, oddająca atmosferę refleksji nad życiem i śmiercią.
Drugim utworem, który zostanie zaprezentowany, jest Kanon Zmartwychwstania, monumentalna kompozycja z 1682 roku, inspirowana tekstami nabożeństwa Jutrzni Paschalnej, przypisywanymi św. Janowi Damasceńskiemu. Jest to jedno z najbardziej reprezentatywnych dzieł Dyleckiego, które regularnie pojawia się w programach koncertów muzyki dawnej. W tej kompozycji kompozytor ukazuje swoje mistrzostwo w operowaniu formą i nastrojem, przeplatając dynamiczne fragmenty z momentami kontemplacyjnymi, co w efekcie tworzy niezwykłą muzyczną podróż.
Andrzej Kosendiak, dyrygent znany ze swojego oddania muzyce dawnej, jest postacią kluczową w propagowaniu twórczości takich kompozytorów jak Dylecki. Jego zrozumienie barokowej stylistyki oraz umiejętność wydobywania z zespołu pełni emocjonalnego przekazu czyni każdy jego koncert wyjątkowym. Kosendiak jest także założycielem Wrocław Baroque Ensemble, zespołu specjalizującego się w wykonawstwie muzyki barokowej, który od lat cieszy się uznaniem zarówno w Polsce, jak i za granicą.
W skład Wrocław Baroque Ensemble wchodzą wybitni artyści, których umiejętności wokalne stanowią o sile tego zespołu. Aldona Bartnik i Aleksandra Turalska, doskonałe sopranistki, przyciągają uwagę czystością i precyzją swoich głosów. Piotr Olech i Daniel Elgersma, kontratenory, wnoszą do zespołu wyjątkową barwę i subtelność, które idealnie komponują się z resztą solistów. Maciej Gocman i Florian Cramer, tenorzy, oraz Volodymyr Andrushchak i Tomáš Král, basiści, tworzą solidną podstawę harmoniczną, która wypełnia przestrzeń dźwiękiem o głębokim i bogatym brzmieniu.
Wspólne wykonanie utworów Dyleckiego przez Wrocław Baroque Ensemble pod batutą Andrzeja Kosendiaka to nie tylko hołd dla wielkiego kompozytora, ale także przypomnienie o wpływach, jakie muzyka baroku wywarła na kulturę cerkiewną. Koncert ten to spotkanie z duchowością, muzyką i historią, które otwiera przed słuchaczami drzwi do głębszego zrozumienia zarówno przeszłości, jak i teraźniejszości.
Dla melomanów oraz miłośników muzyki dawnej, koncert ten stanowi wyjątkową okazję do odkrycia niezwykłego piękna muzyki cerkiewnej. W obliczu bogactwa dźwięków, każdy znajdzie coś, co poruszy jego duszę i pozostawi trwały ślad w pamięci.
Migracje - 59. Festiwal Wratislavia Cantans
Wratislavia Cantans, jeden z najbardziej prestiżowych festiwali muzyki klasycznej w Polsce, co roku przyciąga miłośników muzyki z całego świata. Tegoroczna edycja, której motywem przewodnim są migracje, skupia się na tematach historycznych, społecznych oraz kulturowych, które od wieków wpływały na twórczość artystyczną. Festiwal ten, sięgający korzeniami do 1966 roku, zyskał nie tylko status międzynarodowy, ale także głębokie znaczenie dla polskiej i europejskiej kultury.
Andrzej Kosendiak - dyrektor generalny
Na czele Wratislavia Cantans stoi Andrzej Kosendiak, postać kluczowa dla polskiej muzyki klasycznej, zarówno jako dyrektor generalny Narodowego Forum Muzyki, jak i animator życia kulturalnego. Jego wieloletnia praca na rzecz rozwoju festiwalu przyniosła mu uznanie wśród krytyków i publiczności. Kosendiak, związany z festiwalem od wielu lat, jest jednym z głównych architektów jego współczesnej formy. Pod jego kierownictwem Wratislavia Cantans rozwinęła się w wyjątkowe wydarzenie, które łączy tradycję z nowoczesnością.
Giovanni Antonini - dyrektor artystyczny
Równie ważną rolę odgrywa Giovanni Antonini, włoski dyrygent i flecista, który od 12 lat pełni funkcję dyrektora artystycznego festiwalu. Antonini, będący jednym z czołowych interpretatorów muzyki barokowej, jest znany ze swoich precyzyjnych i emocjonalnych interpretacji. Pod jego kierownictwem Wratislavia Cantans zyskała międzynarodowe uznanie, a programy festiwalu zyskały nową głębię i różnorodność. Antonini nieustannie poszukuje nowych artystycznych wyzwań, łącząc tradycję z eksperymentem.
Muzyczne Migracje
Temat migracji to jeden z kluczowych wątków tegorocznej edycji festiwalu. Migracje od zawsze kształtowały historię ludzkości, wpływały na rozwój kultur, a także na twórczość artystyczną. W kontekście muzyki migracja może oznaczać nie tylko przemieszczanie się kompozytorów, ale także przenikanie stylów i inspiracji z różnych zakątków świata. W programie Wratislavia Cantans pojawią się utwory powstałe dzięki takim właśnie podróżom, zarówno dosłownym, jak i metaforycznym.
Jednym z przykładów tego, jak migracje wpływały na muzykę, jest twórczość Georga Friedricha Händla. Kompozytor, którego dziadek był kotlarzem w Breslau (dzisiejszym Wrocławiu), w swoim życiu wiele podróżował, czerpiąc inspiracje z różnych kultur europejskich. To właśnie jego młodzieńcze dzieło otworzy tegoroczny festiwal, podkreślając głębokie związki Wrocławia z historią muzyki.
Miasto wielokulturowości
Wratislavia Cantans odbywa się we Wrocławiu – mieście o bogatej i złożonej historii, które przez wieki było świadkiem licznych migracji i przemian. Wrocław, będący symbolem współistnienia różnych religii i kultur, jest doskonałym tłem dla festiwalu, który celebruje różnorodność i jedność poprzez muzykę. Festiwal jest nie tylko świętem muzyki, ale także refleksją nad przeszłością i przyszłością, przypominając nam o znaczeniu otwartości na innych i czerpania z bogactwa różnorodnych tradycji.
Wratislavia Cantans 2024 to nie tylko festiwal muzyki klasycznej, ale także głęboka podróż przez historię, kulturę i emocje. W programie tegorocznej edycji znajdziemy dzieła inspirowane migracjami, które są świadectwem tego, jak podróże, zarówno fizyczne, jak i duchowe, kształtują naszą tożsamość. Festiwal ten, pełen symbolicznych powrotów i nowych początków, przypomina, że muzyka jest uniwersalnym językiem, który przekracza granice i łączy ludzi na całym świecie.
Afisha
