Kompozytor: Richard Wagner
Autor libretta: Richard Wagner na podstawie niderlandzkiej legendy o Latającym Holendrze Data premiery:
Realizatorzy:
HOLENDER TUŁACZ to opera romantyczna w trzech aktach, wystawiana w języku niemieckim z polskimi napisami. Inspiracją dla tej produkcji był Heinrich Heine, którego opowiadanie skłoniło Wagnera do stworzenia libretta. Opera przesycona jest muzyczno-poetyczną atmosferą, częściowo opartą na autobiograficznych doświadczeniach kompozytora, który podczas podróży morskiej przeżywał burzę, co znalazło odbicie w malarsko przedstawionej muzyce.
Treść: Akcja rozgrywa się około 1600 roku u wybrzeży Norwegii.
Akt I Statek żeglarza Dalanda schronił się przed burzą na norweskim wybrzeżu. Kiedy marynarze odpoczywają pod pokładem, sternik czuwa na pokładzie. Nagle burza nasila się, a z szalejących fal wyłania się tajemniczy czarny statek z czerwonymi żaglami, który kotwiczy obok statku Dalanda. Dowódca statku, Holender, opowiada o swoim przekleństwie - skazany jest na tułaczkę, dopóki nie znajdzie kobiety, która pokocha go z prawdziwą miłością i pozostanie mu wierna. Daland, dowiedziawszy się o bogactwach Holendra, proponuje mu małżeństwo z Senta, swoją córką, która marzy o wybawieniu Holendra od jego przeznaczenia.
Akt II Drugi akt to scena w domu Dalanda, gdzie Senta tkwi przed obrazem Holendra Tułacza. Śpiewając balladę o tajemniczym żeglarzu, marzy o jego zbawieniu. Eryk, zakochany w Sencie, przybywa z wieścią o powrocie Dalanda. Opowiada Sentzie o swoim śnie, w którym widział ją u boku Holendra. Daland przedstawia Sencie plan małżeństwa z Holendrem, a ona nie waha się zgodzić.
Akt III Na statku Dalanda marynarze śpiewają wesoło, podczas gdy na statku Holendra panuje ponura atmosfera. Holender w końcu słyszy Eryka opowiadającego Sencie o swoim śnie i błędnie interpretuje, że Senta go zdradza. Zrozpaczona Senta, widząc Holendra odpływającego na swoim statku, rzuca się w morze. W tej samej chwili piorun uderza w statek Holendra, a przeklęty żeglarz znajduje ukojenie w śmierci, a jego dusza wznosi się w niebo w objęciach z Senta.
Zakończenie: Apoteoza miłości i zbawienia Holendra i Senty, które wyłaniają się z fal morskich.
Historia utworu: Opera Richarda Wagnera, oparta na legendzie o Latającym Holendrze, została po raz pierwszy wystawiona 2 stycznia 1843 roku w Dreźnie. Polska premiera odbyła się 6 lutego 1902 roku w Teatrze Miejskim we Lwowie. Dzieło to, mimo niewielkich wpływów innych oper europejskich, wyraźnie oddaje indywidualność i nowatorstwo twórcy.