„Historia Henryka IV” to znakomite dzieło Williama Szekspira, które w mistrzowski sposób łączy dramat historyczny z komedią i moralnym studium postaci. Opowieść ta osadzona jest w burzliwych czasach Anglii, w której polityczne napięcia, ambicje i lojalności prowadzą do nieuniknionych konfliktów. Na pierwszym planie znajdują się cztery kluczowe postacie – Henryk IV, jego syn Henryk książę Walii, a także dwaj Henrykowie Percy: odtrącony sojusznik króla oraz jego ambitny syn, znany jako Hotspur.
Henryk IV, znany również jako Henryk Lancaster, to król, który zdobył tron poprzez strącenie Ryszarda II. Jego panowanie obfituje w wyzwania, a jedną z najpoważniejszych prób stanowi rebelia, która zagraża jego władzy. Henryk IV jest postacią złożoną; pomimo jego twardej, wojennej natury, wciąż stara się zachować moralność w trudnych czasach. Jego konflikt wewnętrzny, wynikający z obaw o stabilność królestwa oraz obaw przed utratą władzy, czyni go jednym z najbardziej fascynujących bohaterów Szekspira.
Z kolei Henryk Percy, znany jako Hotspur, to młody i impulsywny rycerz, który staje na czoło rebelii przeciwko królowi. Hotspur, odzwierciedlający cechy wojowniczego ducha, staje się symbolem młodzieńczej brawury i niezależności. Jego konflikt z królem jest nie tylko walką o władzę, ale także osobistą tragedią, ponieważ podważając autorytet ojca, odcina się od wartości, które powinny go prowadzić. W przeciwieństwie do Henryka IV, Hotspur nie ma doświadczenia politycznego, co prowadzi do jego tragicznych wyborów.
Henryk książę Walii, syn króla, to postać, która przechodzi znaczną metamorfozę w trakcie sztuki. Spędza on czas w towarzystwie dekadenta, Sir Johna Falstaffa, co prowadzi do licznych konfliktów wewnętrznych oraz dylematów moralnych. Jego życie w pubach i imprezach kontrastuje z obowiązkami, jakie czekają na niego jako przyszłego władcę. W miarę rozwoju akcji, książę zaczyna zdawać sobie sprawę z ciężaru, jaki na nim spoczywa, co przyczynia się do jego ostatecznej przemiany w Henryka V – jednego z najbardziej cenionych monarchów Anglii.
Sir John Falstaff, postać, która również odgrywa kluczową rolę w tej historii, jest wesołym, ale i cynicznym kompanem księcia. Jego obecność wnosi elementy komedii i absurdalności do opowieści, a jego filozoficzne podejście do życia stawia pytania o moralność i honor w czasach wojny. Falstaff jest postacią, która pomimo swojego nadwagi i braku ambicji, staje się uosobieniem ludzkich słabości i radości, co kontrastuje z ambicjami innych bohaterów.
„Historia Henryka IV” to nie tylko opowieść o władzy i buncie, ale także głębokie studium ludzkiej natury i moralności. Szekspir doskonale ukazuje, jak dążenie do władzy może prowadzić do zdrady i nieufności, a jak osobiste relacje kształtują polityczne sojusze i konflikty. Każda postać w tej sztuce jest wyrazem złożoności ludzkiej duszy, w której ambicje, honor i miłość zderzają się ze sobą w dramatyczny sposób.
Warto również zwrócić uwagę na znaczenie przedstawienia, które miało swoją premierę w końcu XVI wieku. Choć w czasach romantyzmu preferowano inne dzieła Szekspira, „Historia Henryka IV” pozostaje jednym z jego największych osiągnięć, będąc bogatą mozaiką dramatycznych i komediowych elementów, które tworzą fascynujący obraz życia w Anglii.
Reżyser Ivan Alexandre, który powraca do Teatru Polskiego po czternastu latach, przynosi ze sobą świeże spojrzenie na ten klasyczny tekst. Jego wcześniejsza inscenizacja „Cyda” Corneille’a zdobyła uznanie krytyków, co zwiastuje, że i tym razem możemy spodziewać się wyjątkowego widowiska. Alexandre jest znany ze swojego umiejętności łączenia tradycyjnych wartości teatralnych z nowoczesnymi interpretacjami, co przyczynia się do ożywienia tekstów Szekspira na współczesnej scenie.
Wszystkie te elementy sprawiają, że „Historia Henryka IV” to nie tylko dramat historyczny, ale także uniwersalna opowieść o ludzkich dążeniach, moralności i zawirowaniach losu. W dobie współczesnej, temat władzy i osobistych wyborów pozostaje nadal aktualny, co czyni tę sztukę ponadczasową.
Afisha